Wat een vrouw was zij?
Patricia Jennings-Welch: Een grote dame, een grote Ervenis

Lofuiting, voorbereid om af te leveren aan de Sint Thomas de Apostel Kerk, 
Peabody, Masachusetts, 5 maart 2009
Door Daniel Patrick Welch

(3/09)

Patricia Jennings_Welch. Jeetje. Wat een vrouw was zij! Toen ik voor het eerst zinnen uit mijn hoofd leerde uit het beroemde preek van Sojourner Truth, alles waar ik aan kon denken was mijn moeder. ¨Die man daar zegt dat alle vrouwen geholpen moeten worden in rijtuigen en geholpen moeten worden over kuilen en dat ze de beste plaatsen overal moeten hebben. Niemand heeft mij in rijtuigen of over modder paden of mij een beste plaats gegeven! En wat een vrouw is zij? Kijk mij aan! Kijk naar mijn arm! Ik heb geploegd en geplant, bij elkaar gehamsterd en ik had geen man om mij te troosten! Wat een vrouw was zij? Ik kon net zo hard en net zoveel eten als een man - als ik maar kon- en tevens de lasten dragen! Wat een vrouw was zij? Ik heb dertien kinderen gebaard, de meeste moeten verkopen aan de slavernij en toen ik het verdriet van mijn moeder moest verwerken, was er niemand alleen Jezus die mij kon horen! Wat een vrouw was zij?"

Alles wat ik geleerd heb met betrekking tot respekt, waardigheid, streven en niet mensen kleineren, dat heb ik allemaal van deze ongelooflijk, geplompliceerde, sterke en ontzettende voorgenomen vrouw, waar we vandaag afscheid van gaan nemen. Deze vrouw die mij geleerd heeft respekt, kracht en medeleven op gelijkwaardig gewicht te houden - deze vrouw, samenvattend, die mij geleerd heeft een man te zijn. Deze vrouw die velen zoveel geleerd heeft, die een voorbeeld was voor mij en mij leerde dat niets buiten ieders bereik is - dat toiletten ontstoppen hand in hand gaat met leren , les geven, een andere taal leren, dat een leven zonder streven een leven zonde waarde is - maar het streven moet niet ten koste van andere gaan, dat is zinloons en moraal niet te achterhalen.

Ik ben ongelooflijk gezegend met de werkelijke relatie die ik had met deze vrouw: Mijn moder, mijn vriend, mijn vertrouwenspersoon, mijn mentor. Zij die zoveel levens heeft geraakt, en het ook zo enorm genoten heeft met al haar kinderen., van de korte reisjes naar San Antonio en Austin tot het af zwemmen, de mis, bal spelletjes, verjaardags feestjes en andere vieringen , waar ze maar bij kon zijn, en zo lang ze maar kon blijven. Verre familie hadden het gevoel altijd een stukje van haar te bezitten. Ze mocht dit dan wel allemaal voor mij zijn, maar Mima was een soort van staats eigendom, in zekere zin. Van vele wensen die wij hebben ontvangen was dit één van de kwaliteiten die haar aanwezen - daarbij komt nog haar ontzettende intelect, haar dorst naar kennis en haar ongelooflijke capaciteit om les te geven. De kwaliteit die ik deelde met mijn vriend Volker uit Duitsland was zij iedereen het gevoel gaf een moeder te zijn: ¨Zij was de beste moeder die je maar kon wensen. Zoals je weet, ik hield van haar op de manier zij mij behandelde als één van haar kinderen, alleen hierom : zou iedereen deze vrouw gemogen hebben - als een moeder, als een stichter- als een Mensch (mens). Maar helaas is het heel verdrietig dat zij nu is heen gegaan, maar ze zal nu meer levend zijn dan andere mensen die werkelijkheid in leven zijn - in onze herinneringen.¨

Dit is de reden waarom wij een deken van witte bloemen hebben gekozen: zij vertegenwoordigen alle zaden die zij geplant heeft, alle bloemen die in de knop zitten, al de mensen die zij met hun dromen over de drempel geholpen heeft, een zetje gegeven heeft, tot rijping heeft gebracht, zijn gered of zelfs er rijker mee geworden door deze vrouw gekend te hebben.

Na al deze zinnen zou het een gemis zijn niet mijn vrouw Julia te noemen, mijn partner in het diepste van mijn verdriet en in andere zaken. Zij was aan mijn zijde voor vele jaren en heeft mij geholpen voor mijn moeder te zorgen, die zoals jullie weten al jaren in slechte gezondheid verkeerde. Zij hielp mijn moeder met baden en verkleden op onze trouwdag, tot op de laatste dagen van het leven van deze vrouw, de liefde van Julia en steun , voor mij, en mijn moeder, voor de dromen die we deelden - de drie draken van de chinese Zodiac, of the PD&J team, zoals ze al zij op haar sterfbed, de gemeenschappelijke liefde die we voor elkaar voelde was onvervangbaar en onverwoestbaar. 

En ook al was ze soms veeleisend, moeten we nu maar denken, dat het allemaal maar goed bedoeld was. Een gedeelte van een lied die we eerder gezongen hebben, benadrukte- Ik ben geboren in de valei/ waar de zon weigerde te schijnen / Maar ik klim naar de hoge landen/ Ik ga die berg eigen maken!
En natuurlijk, dat eisde ze van iedereen - of je dit nu wist of niet. Het is mogelijk de beste kwalieteit in een lerares...en misschien ook wel in een moeder. Soms was ze het hardst bij mensen die zeiden dat ze het niet konden- en in het bijzonder bij mensen die zeiden dat anderen gezegd hadden dat ze het niet konden. Kun je het zien, de enigma die Pat Welch was, altijd de maan willen bereiken ( omdat je het soms kan raken). Het had soms ook een fragmatische intensiteit, het was niet dat zelfmedelijden inmoral was - het zat alleen te vaak in de weg. De laatste tijd zijn er veel mensen naar ons toe gekomen met verhalen, je moeder heeft mij ooit is verteld, zelfs Julia vertelde: ¨toen ik mijn zoon naar school bracht, zei ik tegen je moeder dat ik geen kans zag om hem op te halen, en zij zei, breng hem maar naar school, ik vind wel een manier om hem op te halen¨. Ik ga die berg eigen maken! Opnieuw, zonder misbruik te maken van anderen. 

Eén van mijn nichten schreef dat we allemaal veel inspiratie kregen van tante Pat. Ze had een ongelooflijke gevoel van optimisme en er was niets te moeilijk voor haar, als ze haar zinnen erop had gezet. En ik denk dat zij op deze manier heel veel mensen wist te overtuigen, dingen te doen die ze ander wijze niet geprobeerd zouden hebben. In feite, haar eputatie om op deze manier te werk te gaan en haar wil op te leggen heeft geleid tot een interesante verwarring tijdens haar dodewaken. Ik had een geschreven fout gemaakt bij het zenden van overlijdensbericht. Ik heb een correctie opgestuurd onder vermelding van ¨typefout. Haar nichtje heeft mij direkt geschreven dat ze gehoopt had dat het allemaal een typfout zou zijn. ¨Patsy verklaarde dat het inderdaad een typefout allemaal was en dat ze niet van plan was ergens heen te gaan!¨

Een paar weken voordat zij stierf, keerde ze zich naar mij en zei ¨Schat, ik wil dat je me in een coma zet. Dan kunnen ze me wakker maken over vijf of tien jaar, als ze een genezing hebben gevonden voor alles wat er verkeerd aan mij is¨. Een vriendin vroeg een keer of ze iets nodig had uit de winkel, omdat ze er toch naar toe ging. ¨Niet nodig, tenzij je mij een par nieuwe longen kan brengen¨, ze glimlachte, met een glinster in haar blauwe ogen. Dit zette ons tot nadenken, ze maakte zeker een grapje...ze maakt een grapje...niet waar? We zullen het nooit echt weten...

Ze had een favoriet gedicht die van haar vader, mijn opa is geweet, hij had dit geschreven voor haar. Wij hebben het haar een paar weken voor zij stierf voorgelezen, het leek alsof het haar steun gaf. 

Patsy
Vandaag mijn kind ben je gekleed in wit
Om de ziel van God te symboliseren
Om met hem te wandelen naar alles wat goed is
Dezelfde weg die Christus genomen heeft

Je gedachten zijn puur, je voetstappen zijn sterk
Je dromen zijn gevuld met plezierige hoop
Zodat het je kracht geeft om mee te lopen
Het pad des levens die met last gedragen word

Een echte soldaat in de armen van God
Je strijd is nu met het leven
En dat je maar in de hemel mag rollen
Nadat je verder dan het aardse streven bent gegaan

Hij had een ander gedicht, waarschijnlijk denkende aan zichzelf en zijn moeder. Ik heb er de laatste tijd veel aan gedacht, met betrekking tot mij en mijn moeder. Toen we op één van onze laatste ritjes waren. Zij stond erop dat we alles moesten bekijken wat nieuw was.: de Y (waarom), de Davensport, en als laatste het kerkhof, ergens denk ik dat ze ons iets probeerde te vertellen, dat ze het wist.

Geloof
Een cynische Maya wuift als zij knielt met haar kruis
En één voor één de kralen door haar vingers haald
Maar de manier van het leven is voor haar zwaar geworden
En ze weet alleen dat ze oud is geworden

Ze weet dat ze leeft en is bang voor de dood
En de kralen die ze vasthoud zijn haar hoop
Er moet iets zijn na de laatste adem des levens
Dat ongezien en onbekend is voor ons

En de cynische Maya wuift terwijl zij haar kruis kust
En knield met haar hoofd naar beneden
Ze heeft vrede met haar God, terwijl hij even weg is
En de dingen draagt die hij alleen weet. 

Ik zou nou even iets willen zeggen tegen de spaanse gemeenschap, die zoveel om mijn moeder gaf, ook al is het maar kort - door simpelweg te zeggen ¨De Donna¨. En iedereen weet gelijk over wie we het hebben, zonder meer te hoeven zeggen. Net als vele anderen heeft de Donna veel voor deze gemeenschap gedaan, zij had een speciale band met jullie. Een voorgaande collega heeft mij uit Santo domingo gebeld om mij te condoleren en om uit te leggen wat deze vrouw voor hun had betekend, de Donna, deze sterke vrouw, inteligent, liefdevol en ook hoe zij hun kinderen en familie had geholpen - hij zei dat ze van harte mee voelden, dat de Donna waar dan ook een moeder voor hun was geweest. Hij herinnerde mij ook, maar dat was niet nodig, de grap die ik met mijn moeder uithaalde met de uitspraak van de spaanse taal. Zan-a-jor-i-a (wortel). Ik kreeg op mijn donder, natuurlijk, om haar zo belachelijk te maken, een vrouw met zoveel waardigheid, vooral omdat zij de spaanse taal probeerde te veroveren met zoveel kracht. Weer een andere berg die ze eigen wilde maken. Maar o wee en ik denk dat iedereen dit begrijpt die de Donna kennen, zij deed dit allemaal uit liefde.

Ik wil mij verontschuldigen met Vader Sherridan en bij allen anderen hier aanwezig dat ik miscchien te lang doorga met deze preek. Ik denk dat het komt voor een groot gedeelte dat ik voor altijd wel zou kunnen praten over deze speciale dame, net als een ander stukje uit het lied 
die we gezongen hebben: begravenisondernemer rij langzaam. Maar natuurlijk, als het tijd is , dan is het tijd, en we kunnen de klok niet stil zetten of de calender. Vergeef me. En nu, voor deze grote vrouw die altijd als laatste het feest wilde verlaten, het is tijd om haar te laten rusten. Ze vocht tegen het lot, tegen de ziekte, tegen de tijd tot het einde. Ik leerde en fluisterde in haar oor, terwijl ze op haar sterfbed lag, al was ik er niet zeker van dat ze mij kon horen, dat het goed was, dat ze nu kon rusten en niet zo moe hoefde te zijn. Er zijn twee data in de laatse paar weken haar overlijden die mij zijn bijgebleven. 20 januari hadden we de laatste afspraak bij de oncologist, het was het moment dat we voelden dat zij ons aan het ontglippen was. En die nacht, terwijl Julia en ik op een matras op de grond lagen in haar slaapkamer, om haar gezelschap te houden in het verwerken van het laatste nieuws, vertelde ik Julia mijn zorgen, ¨Ze eet niet, ze leest niet¨. Julia antwoorde, ¨Dat is geen goed teken voor Pat Welch¨.

Maar ik herinner nu dat 20 januari ook de inauguratie dag was, een dag waar zij acht jaar lang op gewacht had. Ik kan haar mij herinneren dat zij in 2004 huilde; toen ik haar vroeg waarom ze het zo hard opnam, antwoorde zij , ¨dalijk leef ik niet lang genoeg om Bush te zien vertrekken!¨ Dus misschien was 20 januari best belangrijk voor haar, meer dan wij mischien denken. Het andere vreemde verhaal, heb ik gisteren pas ontdekt. Toen we naar de CVS waren gegaan, waar we de laatste tijd vaak waren geweest om de medicijnen op te halen die haar in leven hielden, ik kon de auto niet parkeren zonder te huilen. Ik parkeerde hem in een handicapten zone en in een reflex haalde het handicapten kaartje te voorschijn. Het was toen dat ik in de gaten had dat ik glimlachte, concluderende dat zij en de wet mij dit laatste niet zouden toestaan. Toen ik het kaartje aanschouwde terwijl het van de achteruitkijk spiegel hing, viel het mij op dat de verval datum 24 februari 2009 was, dat was tevens de nacht dat wij haar met spoed naar Brigham brachten en de laatste reis in onze kleine deukerige auto. Geschokt zat ik achterover en reflekteerde. Het is tijd, eindelijk, om deze arme vrouw te laten rusten. We houden van jou en je zult altijd, altijd bij ons levend blijven. ¨Moge de weg die je neemt je groeten, moge de wind altijd in je rug zijn, moge de zon altijd op je gezicht schijnen, de regen zacht op je velden vallen - en tot we lekaar opnieuw zullen ontmoeten, moge God je in zijn hand palm dragen. ¨Ik hou van jou, ma. Vaarwel¨.



© 2008 Daniel Patrick Welch. Herdruk is toegestaan mits de naam van de schrijver wordt genoemd en een link naar http://danielpwelch.com wordt opgenomen. Schrijver, zanger, taalkundige en activist Daniel Patrick Welch woont en werkt in Salem, Massacusetts, met zijn vrouw, Julia Nambalirwa-Lugudde. Samen leiden zij The Greenhouse School. Ze geven ook workshops en seminars over muziek, geschiedenis en culturele diversiteit. Vertalingen zijn in meer dan 20 talen beschikbaar. Wij zijn u erkentelijk als u een link naar danielpwelch.com wilt opnemen. Via de website:  is de nieuwe cd, Let It Snow verkrijgbaar. 

Vertaald door Josefa Lema

^  Top  ^

Schrijver, zanger, taalkundige en activist Daniel Patrick Welch woont en werkt in Salem, Massacusetts, met zijn vrouw, Julia Nambalirwa-Lugudde. Samen leiden zij The Greenhouse School. Enkele van zijn artikelen zijn op de radio uitgezonden en vertalingen zijn in zo'n 20 talen verkrijgbaar. Wij zijn u erkentelijk als u een link naar danielpwelch.com wilt opnemen.