Kötü
Ay Yükseliyor
Seçim
mevsiminde ABD’de gerçeküstücülük hakim
(9/04)
Daniel
Patrick Welch, seçim mevsiminde ABD ’deki
hayatýn gerçeküstü niteliðini yazýyor. Irak savaþýnýn
seçim tartýþmalarýnda neredeyse hiçbir rol oynamamasý
nedeniyle Welch, Amerikalý seçmenlerin gerçeklikten tamamen
kopmuþ olmalarýndan endiþe ediyor ve mevcut krizden bir kaçýþ
olup olmadýðýný sorguluyor.
“Kötü
bir ay yükseldiðini görüyorum / Belanýn geldiðini görüyorum
Depremler
ve yýldýrýmlar görüyorum / Bugün kötü bir zaman görüyorum
Bu gece
ortalýkta dolaþma / çünkü hayatýna mal olacak
kötü
bir ay yükseliyor”
--Credence
Clearwater Revival
Peki düþünen
bir Amerikalý ne yapmalý? Alice Harikalar Diyarýnda’dan
metaforlar iþlemiyor artýk. Bizzarro World komedi dizisi,
fazlasýyla komik, "Iþýnla beni, Scotty” ise fazlasýyla
umutlu kalýyor. En azýndan Atýlgan’daki iyi kadýn
ve erkeklerin ýþýnlanacak bir yerleri vardý. Yazýk ki, þimdiki
allame, petrol ve para bataklýðýnda, yani ABD’de, gerçek
bir kaçýþ mevcut görünmüyor.
“Seçim”
mevsimi amansýzca devam ediyor. At yarýþçýlarý, günde
çeyrek milyon varil hýzýyla yapageldikleri gibi, en son
eyalet seçim anketlerini bir seçim haritasý üzerinde yayýnlayan
electoral-vote.com sitesine üþüþebilirler. Ancak böyle
bir analiz “anlamlý”dýr, bu kavramlar mevcut ortamýn sözlüðünde
hala kaldýysa. Al Gore ve Sam Tilden’in tanýklýk
edecekleri gibi, genel halk oyu bir þey ifade etmiyor. Bir
onuç ifade edebilecek yegane anket, Amerika'nýn acýnacak seçim
sürecinde demokrasi adýna yaþanan, kazanan her þeyi alýr
maskaralýðýný yansýtanlardýr. Eyalet bazýndaki
anketlerin güvenirlikleri geçmiþten beri kuþkulu olduðu
için, çay yapraklarýna bakarak tahminde bulunmak çok daha
iyi iddia olabilir.
Ýþte böyle
devam ediyor. ABD tarihindeki en kötü yönetim, herhangi bir
gerçek demokrasinin yaþatacaðý hezimetten kurtulmak üzereyken,
ortalýðý toz duman kaplýyor ve basýn güruhu Amerika’nýn
son büyük emperyal baþarýsýzlýðýna iliþkin iddialarý
birbiri ardýna sýralýyor. Belki de Vietnam saplantýsý
hayra alamet olabilirdi, tabi herhangi bir içeriðe sahip
olsaydý veya birileri herhangi bir ders çýkarmýþ numarasý yapsaydý
bile bunun mevcut emperyal baþarýsýzlýkla bir baðlantýsý
kurulabilirdi. Belki de Irak’ta süre giden katliamýn bazý
önemsiz ayrýntýlarý, þirket lerin fonladýðý
ve adýna seçim dedikleri ve bir kuþak boyunca da demeye
devam edecekleri bu kanlý dönemde merkeze oturabilir.
Ama þimdilik adaylarýn savaþ takýntýsý, kesinlikle geçmiþte
yer alýyor. Sahnenin ortasýna çökmüþ oturan Irak
adlý kiloluk goril, ilk on siyasi “mesele” arasýnda
bile zar zor yer alýyor artýk.
Amerikan
siyasi elitleri, bu ölçekte bir krizin üstesinden gelecek
çapta görünmüyorlar. Sanki Irak’ta her geçen gün yayýlan
ve kimsenin aðzýna almadýðý dehþet, sýnýrýn o kadar
ötesindeki sayýn centilmenler, þerifin evden çýkarmaya
geldiði kiracýnýn en iyi Pazar kýyafetini giymekte ýsrar
etmesi gibi daha küçük þeyler üzerinde kavga etmeyi
tercih ediyorlar. Ama þerif gelecektir ve ABD imparatorluðu,
þimdiye kadarki en kötü rezaletini yaþayarak çýrýlçýplak
ve evsiz kalacaktýr. Amerikalýlarýn ne kadar yalýtýlmýþ
olduklarýnýn farkýnda olmalarý, çok ürkütücü ve bir o
kadar da ayýltýcý bir gerçektir. Elbette bir þey TV’de
yer almýyorsa mevcut da deðildir, dünyadaki baþka herkes
ne görüyor olursa olsun! Bu tehlikeli kendini aldatma, bir
diðeriyle el ele gidiyor: Þimdi iktidardaki proto-faþist
cunta hükümetinin üst çevrelerini defetmenin, kaymaðý
sütten her nasýlsa ayýrabileceði aldatmacasý.
Geçtiðimiz
birkaç yýl boyunca bütün dünya “muhalefet”in nasýl
çöktüðünü izledi. Kendi belkemiksizliðini örtmeye çalýþan
ve sanki Bush rejiminin en istekli iþbirlikçisi deðilmiþ
gibi (Almanya ile birleþmeden sonra Avusturya misali), Bush yönetiminin
ilk kurbaný rolüne bürünmeye çalýþan bu partiye yönelik
çok az sempati kalmýþtýr. Sol, Kerry’nin kendi mevcut
rotasýnda seyretmeyi, kaþ göz ederek sürdürebileceðine
ve sonra hiçbir zaman kampanyasýný yürütmemiþ olduðu
bir hükümet programýyla her nasýlsa yönetebileceðine
inanmayý çok istiyor. Elbette seçimin daha muhtemel sonucu,
Kerry’nin kaybedeceði yönündedir. Vietnam Sendromu,
emperyal bir savaþý kaybetmekten korkan ürkek solcularý gülünç
duruma düþürürken, Dukakis Sendromu, Demokratlarýn karþý
koymayan adaylarý hýrpalama bahanesi haline gelmiþtir.
Genel geçer siyasi
analizde neredeyse daima doðru olduðu üzere, alay hedefini
ýskalýyor. Dukakis’in günahý, Lee Atwater’in attýðý
çamurlara aynen karþýlýk vermemesi deðildi. Bu yanlýþ
analiz, ucunda madalyasý olmayan kurdelelerin ve
vaktinden önce karakter boþluðu veren daktilolarýn
tekinsiz gölge dünyasýnda bizi þimdiki siyasi iflasa götüren
þeydir. Maço versiyonda, Kerry, rakibini “oldurmaya”
zorlayarak karþý koyuyor. George Bush’un Fesat
Makinesi’yle baþa çýkmanýn kolay olup olmadýðýný
John McCain ve Güney Carolina Cumhuriyetçilerine sorun.
Tarihsel olarak redaksiyondan geçirilmemiþ versiyonda Kerry,
Dukakis ile ayný tuzaða düþüyor. Mesele, bir savaþ
kahramaný olmak veya fotoðrafýnýzý bir tankta çektirmek
deðildir. Reagan yýllarýnýn felaketinden sonra, Dukakis ve
partisi, Reaganizmin özüne karþý koymakta baþarýsýz
oldu ve Büyük Hatip’in iki dönem süren yönetiminin
tahribatlarýný düzeltmek için gerçek bir program ortaya
koymak yerine "iyi maaþlý iyi iþler" getirmeye çalýþtý.
Þimdi,
mevcut rejim neredeyse giriþtiði her alanda periþan
durumdayken, Kerry karþýsýnda vuracak hiçbir þeyi olmayan
bir boksör gibidir. Bush’u kendi desteklediðiniz yasadýþý
bir savaþýn uluslararasý suçundan sorumlu tutmak zordur,
özelikle de insanlýk tarihindeki en kötü fikirlerden
birini savunmaya devam etmekte ýsrar ediyorsanýz. Bush’un
yurtiçi gündemine gelince, sular hiç gerek yokken yine
kasten bulandýrýlýyor. Her kim baþkan olursa olsun, iki
milyonu geçen ve patlamaya hazýr bir hapishane nüfusunu,
akla durgunluk veren ve dünyanýn en yükseklerinden biri
olan bir hapsetme oranýný önünde bulacaktýr. Bush onlarýn
hepsini hapsetmedi. Ticaret politikasý, her iki parti tarafýndan
kýþkýrtýlan öldürücü bir dibe yarýþta iþçileri
þirketlerin
ceplerini þiþirdi. Eldeki her kuruþu bütün diðer önceliklerden
çalýp tüketen savaþa yönelik her iki partinin düþkünlüðü....
devam etmem gerekiyor mu?
Ve sorun çýkaranlarý
hapse atmanýn geleceði parlak görünüyor. Cumhuriyetçi
Ulusal Komite’nin (RNC) “Hudson’da Guantanamo” provasý,
RNC’nin daha sonra NYPD (New York Polis Departmaný) tarafýndan
gözaltýna alýnanlarýn tutulduðu bir kafes olarak
kullanýlan ve asbest bulaþmýþ . Ýskeleyi kiraladýðýnýn
anlaþýlmasý, hepimiz için kötüye alamet. Eðer
yeterli suçlu yaratabilirlerse, yalnýzca hapsedilmiþ siyah
erkeklerin deðil, hepimizin oylarýný çalabilirler.
Amerikan usulü apartheid evrim geçirirken ve yeni biçimler
alýrken, bunu görmezden gelenler, New York Polisi’nin turuncu
renkli aðýna yakalanan seyirciler gibi kesinlikle kurban
haline gelme riski yaþýyorlar.
Yakalandýðýnýzý
anlamak önemli bir beceridir ve de Amerikalýlarýn çoðuna
yabancý bir beceri. Bataklýk ve kaygan kumlar,
yakalanmaya iliþkin metaforlar için yeni turuncu renkli aðlarla
yarýþýyor, ama hiçbiri Irak felaketini yakalayamýyor.
Sidney Blumenthal geçenlerde diðer bir favori benzetmeyi,
Vietnam benzetmesini, ABD’nin Vietnam’dan çok daha vahim
bir durumla karþý karþýya olduðunu iddia eden güçlü
bir yazýsýnda yerle bir etti. Ron Jacobs, hareketi
sadece Bush’a deðil, savaþa da karþý çýkmaya zorluyor.
Justin Hughler, Patrick Cockburn, Robert Fisk –gerçek
raporlar orada, eðer bakmaya tenezzül edilirse- süregiden
Irak savaþý ve iþgal kabusu hakkýndaki uyarýlarýný sürdürüyorlar.
Bütün bu
umutsuzluk arasýnda, pek þaka yollu olmasa da, en iyisinden
iki kenarý keskin bir analizi ihtiyatla sunuyorum. Scotty
beni ýþýnlamadan önce yapabildiðim en iyi þey bu.
Cockburn’den Jensen ve Jacobs'a kadar savaþ karþýtý
yazarlar ve baþkalarý, daðýnýk bir savaþ karþýtý
hareket tarif ediyor ve elbette meseleyi yakalýyorlar. Ama bu,
Ýmparatorluk denen Canavar’dan söküp aldýðýmýz bazý
baþarýlarý yeniden deðerlendirmemize de yardým ediyor.
Jacobs, herhangi bir hareketin, “’teki Baþkanlýk Göreve
Baþlangýç Konuþmasý’ndan önce Washington’un elini
Irak ve Afganistan’dan çekmeye zorlayabileceðini” düþünmenin
aptalca olacaðýna iþaret ediyor. Ama savaþý bir defada
durdurmak eþit derecede göz korkutucu bir görevdi. Surat
asacaðýmýza, ABD’yi þimdi köþeye sýkýþtýran yabancýlaþma
ve tecride olan katkýlarýmýzý görmeliyiz.
Kitlesel küresel
seferberlikler olmasaydý, Türkiye ev sahibi bir kuzey
cephesi haline gelmeye zorlanabilirdi. Elbette bu, Aznar ve
Berlusconi’yi durdurmadý. Ama Aznar artýk tarih oldu ve
hareketi ateþleyen genel yükseliþ de Vajpajee’yi silip süpürme
ve Chavez’i iktidarda tutma baþarýsýyla övülebilir.
Hepsinden önemlisi, bizim en büyük baþarýmýz Canavar’ýn
maskesini düþürmektir. Canavar köþeye sýkýþtýrýlmýþtýr
ve son emperyal fethi meþrulaþtýrmakta incir yapraðý
olarak kullanýlabileceði uluslararasý “iþbirliði”
kalmamýþtýr. Bush’un iddia ettiðinin aksine ABD
Irak’ta “kazanmýyor”, neredeyse her bakýmdan fena
halde kaybediyor. Diðer bir yavaþ, yüz kýzartýcý yenilgi,
tam da Ýmparatorluðun aklýnýn baþýna gelmesi için
ihtiyaç duyduðu tekme haline gelebilir.
Ve hepsinden
iyisi, cin þiþeye geri sokulamýyor. Hiçbir liberal
maskaralýk, hiçbir “ilerici enternasyonalist” safsata, dünyayý
görmüþ olduklarýný görmemiþ olduðuna ikna edemez. Büyük
Birader, gerçekten þansýný artýk zorlamýþ olabilir ve
kere ’nin ettiðini söyleme özgürlüðü artýk
ortaya çýkmýþ olabilir. Kim kazanýrsa kazansýn, belki
ABD Ýmparatorluðunun can çekiþme sesleri duyulmaya baþlamýþtýr
bile.
Elbette,
imparatorluða iliþkin son kararý Amerikan halký verecektir
–veya vermeye zorlanacaktýr. Ve diðer þeyler yapmadýðý
taktirde bu, insaný gerçeklere geri döndürür. Amerikan
zihninin kaosu ve kararsýzlýðý, Canavarýn Ahmaklarýnýn
en son toplantýlarýný düzenledikleri yerden bir taþ atýmlýk
mesafedeki (mecazi olarak, Bay Bloombergy –tutuklama beni!)
Times Meydaný’na göz gezdirilerek en iyi yakalanabilir.
Birçok protestocu, Center for American Progress sponsorluðundaki
devasa bilbordda her saniye artan ve milyarlarca dolara ulaþan
“Irak Savaþý’nýn Maliyeti” karþýsýnda sarsýldý.
Ama elbette
devasa bilbordlar Times Meydaný için çok anlam ifade
etmiyor. Özellikle bu teki, Rap þarkýcýsý Sean “Kabarýk”
Combs’un sahte Siyah Güç (Black Power) selamýný veren ve
Sean John marka giysilerini satmayý amaçlayan çok daha büyük
bir fotoðrafý ile ve Çýplak Diva Kimora Lee Simmons’ýn
kendi Baby Phat spor ayakkabýlarýnýn iþportacýlýðýný
yaptýðý büyük bir fotoðrafý arasýna sandviç
edilmiþti. Baby Phat, bilbordlarýn dediði gibi Diva’yý
tanýmlýyor olabilir, ama kahretsin, çýplak lýk satýyor.
Hey, P. Diddy’yi görmezden gelebilirim, ama o büyüklükte
bir kýç, en katýlaþmýþ savaþ karþýtýnýn bile
dikkatini daðýtýyor. Köþeyi dönünce, BK, You Got Served
filminin fenomen dansýný, otantik, kent ve hakiki sözcüklerinin
artýk hatýrlayamadýðým kombinasyonlarýný çýðýran
bir Southpole bilbordu için satýyordu. Onlarýn altýnda,
bir ipotek þirketi, yukarýdaki dansçýlarýn atalarýnýn
pudralý peruk sahiplerini pazarlýyordu. Washington,
Jefferson ve takýmý, American Mortgage ipotek þirketinin
meramýný anlatýyordu: “Atalarýmýz buraya kiralamak için
gelmedi –istediðiniz Kýzýlderili’ye sorabilirsiniz.”
Peki, ben de son kýsmý ekliyorum, peki nasýl kiralamazsýnýz?
Geri kalaný, ABD, Times Meydaný Kapitalizminin gerçek, buðulu,
þaþkýn tortusu. Hiç kaçýþ var mý? Scotty….Scotty?
Neredesin?
©
2004 Daniel Patrick Welch. Kaynağın
ve danielpwelch.com.
internet bağlantısının belirtilmesi koşuluyla
çoğaltılabilir.
Translated by Ali Ekber Yildirim
^ Top ^
Yazar,
şarkıcı, dilbilimci ve eylemci Daniel
Patrick Welch eşi
Julia Nambalirwa-Lugudde ile birlikte Salem, Massachusetts'te
yaşıyor ve yazıyor. Birlikte, The
Greenhouse School adlı okulu yönetiyorlar. Bu
makalelerden bazıları radyoda yayınlanmıştır
ve 20 kadar dilde çevirileri mevcuttur. Bu
yazıyı değerlendirmekle ilgilenenlerin, yazarla
doğrudan irtibat kurmaları rica olunur. Kendi
web sitelerinde bize bağlantı verenler, danielpwelch.com
sitesinde değerlendirilecektir.
|