Eerlijke Waarschuwing

(3/03)

Als eerstejaars op de universiteit vonden mijn kamergenoten het leuk om op het dak van onze dormitory te klimmen en waterballonnen naar de band te gooien die, zoals gewoonlijk op zaterdag tijdens het football-seizoen, net luidruchtig, vroeg en provocatief buiten bijelkaar gekomen was. Op een gegeven weekend hadden de machten-die-zijn er genoeg van en sloop een adviseur ertussen om een half-samenzweerderige mededeling neer te krabbelen en deze op de deur naar het dak te plakken: EERSTEJAARS NIET TOEGESTAAN OP DAK - VOORAL NIET OM DINGEN ERVAN AF TE GOOIEN. Hij ondertekende dit met "Eerlijke Waarschuwing". We snapten de hint and toen de campuspolitie bij dageraad vanuit het niets in onze kamer verscheen lagen wij allemaal plichtsgetrouw in ons bed de aflaat van de vorige nacht af te slapen.

Ik denk vaak aan die mededeling als ik met mijn landsgenoten praat - of eigenlijk: niet met ze praat. Het nu door het land heenwaaiende tijdsverdrijf is het niet praten over de oorlog, alsof zo alles op magische wijze over zal waaien. Verrast door de pro-oorlogse houding van een vriendin heb ik geprobeerd uit te leggen wat een verschrikkelijke vergissing het was. Ze wilde er niets van horen: "Ah, dus dit is waar Robert Byrd het over had toen hij zei dat het Senaat 'onheilspellend, vreselijk… spookachtig stil' was." Hij moet zich net zo gefrustreerd voelen als miljoenen van ons, terwijl we onze medeburgers een Eerlijke Waarschuwing proberen te geven.

Ik was met een vriend, wiens zoon waarschijnlijk binnenkort moet uitvaren, over deze bezorgdheid die ik deelde aan het praten - een echte maagsamentrekkende angst die zovelen van ons 's nacht wakker houdt - toen ik aan een zin dacht die een schrijver die gevatter is dan ik laatst nog had geschreven: "Wie bestuurt dit vliegtuig?" Het is hetzelfde machteloosheidsgevoel van het niet bereiken dat ons gevoel van dreigende ondergang - en ja, ook woede - doordringt. Op onszelf? Bush en zijn bende dieven? De pers? Ons dom- en dikmakend dieet van fast food en reality TV?

We zitten op een vluchttrein (treinen, vliegtuigen of auto's - de metafoor doet er niet toe) en hebben het overweldigende gevoel dat de conducteur nergens om geeft. De mening van de wereld, de oprechte waarschuwingen van leger- en spionexperts, onze medestanders - niets kan de dichte mist doordringen van een zogezegd op geloof gebaseerd besluit van een junta die op het punt staat ons van de klif af te duwen. En als de oorlog dan uiteindelijk begint, als misschien honderdduizenden onschuldige Irakezen dood zijn, samen met 10.000 van onze eigen jongens en meisjes waarvan de meesten slechts een kans op een opleiding wilden-wat dan?

We zijn er niet in geslaagd krachtige lessen uit de geschiedenis te leren, lessen waar Amerikanen enorm trots op zijn omdat ze hebben geholpen deze te leren. Velen in de anti-oorlogsbewegingen die ik toejuich hebben gelijk aan te geven dat de parallellen tussen Nazi-Duitsland en Irak onnauwkeurig zijn, en dat het misbruik van deze onjuist toegepaste historische parallel nauwelijks een rechtvaardiging is om aan te vallen. Na het instemmen hiermee wijs ik er op dat de parallel ook achterstevoren is, als niet in omvang of soort, dan wel in de simpele mechanismen van international recht. Robert Jackson, de Chief Justice (President van het Hooggerechtshof) tijdens het Oorlogsmisdadentribunaal van Neurenberg, wilde er zeker van zijn dat de Nazi's wisten dat hun fout niet "het verliezen van de oorlog was, maar dat ze die zijn begonnen". Deze actie-ongetarte agressie tegen een mede-soevereine natiestaat-was de eerste en meest verachtte actie van alle oorlogsmisdaden, juist omdat de chaos van oorlog alle andere acties mogelijk maakt.

Als we onze regering toestaan deze oorlog in onze naam te ontketenen, kunnen we niets anders verwachten dan andere landen die een oorlog zijn begonnen: sancties, boycots, embargo's, bevroren activa. Natuurlijk hoef ik niet te zeggen dat dit het resultaat zal zijn van oordelen van anderen, niet van onszelf. Er is geen enkele oorlog in de geschiedenis waar de aanvaller niet beweert getart te zijn. Niemand geeft er iets om met wat voor vervalste documenten we kunnen aankomen, of hoeveel Amerikanen de overheid voor de gek kan houden. Al die kinderachtige, macho, opschepperige onzin, alle "Freedom Fries" en "Liberty Toast" van de wereld kan de slechte smaak die ze in de mond van de Wereldmening achterlaten niet wegwassen.

Let op mijn woorden: deze oorlog geeft het begin van het einde van de V.S. als zijnde een wereldmacht aan. In de loop van de komende paar decennia zal onze levenstandaard wegglippen terwijl de wereldgemeenschap terugdeinst. Waarom zou het ook anders zijn? Zoals Paul Simon al zong over een andere oorlog van een generatie geleden, "You can't expect to be bright and bon-vivant so far away from home/so far away from home" ("Je kunt niet verwachten vrolijk te zijn en van het leven te genieten zo ver van huis/zo ver van huis").

In de tussenliggende generatie gebeurden zuke dingen echter helemaal niet. Dus waarom ben ik vandaag ondergang aan het venten? Het simpele antwoord is Ze Hebben Ons Niet Meer Nodig. Nadat de wereld terugdeinsde van de horror met de naam Vietnam (en terugdeinzen deden ze), waren we nog steeds in de greep van de Koude Oorlog. Mensen hadden dingen nodig-of daarvan hebben wij ze tenminste van kunnen overtuigen-die wij wel hadden en zij niet: de balans van terror in een tijdperk van Wederzijds Verzekerde Vernietiging. Alles werd gekleurd door de retorica van een tijdperk waar we gelukkig vanaf zijn-een tijdperk dat de huidige Bush en zijn zelfgekroonde regenten ons willen laten herleven.

Het verschil is dat de krankzinnige nuclaire terughoudendheid een gevaarlijk relikwie is in veranderende tijden. Terrorisme (er van uitgaande dat we het niet hebben over gigantische staatterror die door overheden aan hun eigen bevolking en die van anderen in de naam van 'democratie' en de 'oorlog tegen drugs' enzovoorts wordt opgedrongen) is een heel ander probleem. Staten in Europa en elders hebben decennialang in hun eentje tegen terror gestreden, en ze vinden terecht dat wij hen niets nieuws kunnen leren, vooral niet als het gaat om het gebruiken van een hamer van 20 kilo om een spijker met een kop ter grootte van een dubbeltje in de muur te slaan. Economisch gezien is de V.S. slechts een speler die al op het veld is voor het plaatsvinden van de aankomende explosie terwijl de Chinese en Indiase economieën zich tot hun volle potentieel ontwikkelen. Om het in simpele woorden te zeggen die Bush en zijn CEO vriendjes kunnen begrijpen: zaken gaan slecht als je je vaste klanten kwaad maakt.

Helaas kunnen wij echt niets anders doen dan luisteren naar het gebalk van Boze Oude Mannetjes die elke poging die we doen om een ander pad te volgen afsnijden en nu onbeschaamd genoeg zijn te opperen dat we nergens anders heen kunnen? De handelaren in angst en oorlog scheppen genoegen in het afschieten van onze hoop en dromen over wat mogelijk is. Hoe durven ze? Wat hebben zij voor elkaar gekregen, met al het bloed dat ze hebben vergoten, alle intelligentie die ze verkeerd hebben toegepast op hun moordende technologie, al hun biljoenen die ze hebben verduisterd voor "defensie" terwijl miljoenen mensen verhongeren en sterven aan makkelijk te genezen ziektes. Misschien had Ronald Reagan, Koning der Sullen, uiteindelijk toch gelijk over het feit dat er simpele antwoorden zijn. Net zoals de monsters leerden energie te maken uit gegiechel in plaats van gegil in Monster's Inc-moeten wij leren om al onze bijna onbeperkte energie te besteden aan het veranderen van onze levensstijl in plaats van het te schragen tegen de botten van de kinderen van deze wereld.

Gaan degenen die omwille van hun oorlogen en winst een hypotheek hebben genomen op de toekomst van onze kleinkinderen ons echt vertellen dat we het geld niet hebben? Ik weet dat het misschien simplistisch klinkt om een Hollywood tekenfilmfiguur te citeren, en juist daarom doe ik het. Maar welke hindernissen kunnen zij aanslepen om ons streven naar een andere toekomst te blokkeren, hindernissen die zij zelf gewoon naar de maan hebben gewenst omwille van hun eigen krankzinnige streven? Wie durft, na ons verleden te hebben vergooit in de vervolging van goedkope olie, met een strak gezicht op te staan en te zeggen dat er meer nodig is voor een koersverandering dan alleen maar wilskracht?

Om eerlijk te zijn heeft de Bush Junta dit niet allemaal veroorzaakt-hoewel hun slag wel een hoofdrol speelde in de slechte film waarvan de laatste band nu afspeelt. Maar ze maken een colossale fout, een ongelooflijk foute afslag bij een van de meest cruciale vertakkingen in de geschiedenis. Terwijl we kiezen hen wel of niet naar de afgrond te volgen, moeten we wel onze onze ogen open hebben. Terwijl we naar de finish lopen, vechtend en tegen hoop in hopend deze nachtmerrie een halt toe te roepen, moeten we bot zijn over wat er op het spel staat. Ik voel me net de psychiater die Carmen Soprano opdroeg haar man te verlaten, heel goed wetende dat ze teveel met Het Leven getrouwd was om gezond advies aan te nemen. "Nou," zei hij uiteindelijk bot, "je kunt tenminste niet zeggen dat niemand het je ooit heeft verteld."

^ Top ^

Welch woont en schrijft in Salem, Massachusetts, USA, met zijn vrouw, Julia Nambalirwa-Lugudde. Zij leiden samen The Greenhouse School. Oude artikelen zijn online beschikbaar: index op verzoek. Hij is op de radio te horen geweest [interview hier beschikbaar] en zijn rubrieken werden ook uitgezonden: degenen die er geïnteresseerd in zijn deze audio-opnames nog eens uit te zenden kunnen contact opnemen met de auteur. Sommige rubrieken zijn beschikbaar in het Spaans of Frans en er wordt gewerkt aan meer vertalingen (alle hulp voor vertaalwerk in meer talen is welkom). Welch spreekt diverse talen en is beschikbaar voor opnames in het Frans, Duits, Russisch en Spaans, of voor telefooninterviews in de doeltaal. Zie danielpwelch.com